Quá trình thoát vị đĩa đệm xảy ra như sau : Đĩa đệm bình thường nằm ở khe giữa hai đốt sống, có lớp vỏ sợi bọc nhân nhày ở trung tâm, hay còn gọi là nhân tủy. Nhiệm vụ của đĩa đệm giống như một bộ phận giảm xóc do có tính đàn hồi, bảo vệ cột sống khỏi bị chấn thương. Trường hợp có một lực tác động mạnh vào cột sống, do chấn thương hoặc gắng sức…qua chỗ rách của đĩa đệm nhân nhày có thể thoát vị ra ngoài, chui vào ống sống, chèn ép rễ thần kinh gây đau cột sống. Nếu đĩa đệm nào đó bị rách hoặc đứt, các chất dạng gel bên trong sẽ tràn ra ngoài. Đây được gọi là thoát vị đĩa đệm hoặc
thoát vị nhân tủy.
 |
| Đĩa đệm thường và thoát vị |
Thoát vị đĩa đệm cột sống do nhiều nguyên nhân gây ra. Vài nguyên nhân chủ yếu của bệnh bao gồm :
- Phổ biến nhất là do sai tư thế trong lao động, hoạt động và sinh hoạt. Khi ta nhấc, mang vác vật nặng không đúng tư thế sẽ tạo ra cơn đau. Đặc biệt thường gặp nhất trong tư thế ngồi, lao động, mang vác vật nặng sai cách là bê vác vật nặng. Chẳng hạn như nhiều người có thói quen đứng rồi cúi xuống nhấc vật nặng lên thay vì ngồi xuống rồi bê vật lên từ từ. Việc này dễ dẫn đến chấn thương đốt sống lưng, thoát vị đĩa đệm. Ngoài bê vác nặng, nhiều thói quen cũng ảnh hưởng xấu đến xương khớp trong sinh hoạt hằng ngày như tập thể dục không đúng cách, gây thoái hóa khớp, trật khớp, tư thế ngồi gây cong vẹo cột sống.
- Những chấn thương cột sống hay do bị tai nạn.
- Ngoài ra yếu tố di truyền cũng là nguyên nhân gây ra tổn thương đĩa đệm. Trường hợp cha mẹ có đĩa đệm yếu bất thường về cấu trúc thì con cái cũng rất dễ bị thoát vị đĩa đệm.
- Thoái hóa tự nhiên cũng là nguyên nhân chính gây ra bệnh : tuổi tác và các bệnh lý về cột sống khác thường gặp như gai đôi cột sống, gù vẹo, thoái hóa cột sống…cũng là các yếu tố thuận lợi để gây ra bệnh thoát vị đĩa đệm. Ở độ tuổi từ 30 đến 50 là giai đoạn dễ bị thoát vị cao nhất do những thành phần nước và đàn hồi bên trong nhân tủy sẽ giảm đi theo tuổi. Từ 30 trở lên đĩa đệm thường không còn mềm mại, nhân nhày có thể bị khô, vòng sụn bên ngoài xơ hóa, rạn nứt và có thể bị rách. Dựa vào cơ sở đó, khi có một lực tác động mạnh vào cột sống như chấn thương hoặc gắng sức…nhân nhày có thể qua chỗ rách của đĩa đệm thoát vị ra ngoài, chui vào ống sống, chèn ép rễ thần kinh gây đau cột sống.
