Đau nhức bắp chân là tình trạng bắp chân bị đau nhức, mỏi hoặc nặng chân. Đặc điểm của đau nhức là đau bắp thịt chứ không phải cảm giác đau trong xương. Cơn đau này có thể xuất hiện vào cuối ngày hoặc vào những thời điểm khác nhau trong ngày.
Nguyên nhân
Có thể kể vài nguyên nhân như suy tĩnh mạch, đau khớp gối do thoái hoá mạn tính, đau nhức do tổn thương thần kinh ngoại biên, do bệnh lý động mạch, do bệnh bạch huyết... Tuy nhiên, bệnh lý suy tĩnh mạch là phổ biến nhất với biểu hiện khá đặc trưng.
Nếu đau nhức bắp chân xuất hiện vào cuối ngày làm việc do phải đứng lâu, ít vận động thì rất có thể bạn bị suy tĩnh mạch giai đoạn sớm. Hơn nữa, nếu biểu hiện đau lặp đi lặp lại theo chu kỳ: tối ngủ gác chân cao thì sáng hết đau, gần như bình thường, nhưng ngày hôm sau khi càng về chiều (chính xác là càng về cuối ngày làm việc do phải đứng suốt ngày) thì càng cảm thấy mỏi chân, nặng chân, phù chân, đau nhức chân, hoặc vọp bẻ vào ban đêm... thì gần như chắc chắn bạn đã bị suy tĩnh mạch, nên đi khám bác sĩ chuyên khoa mạch máu để xác định chẩn đoán.
Đau nhức chân do suy tĩnh mạch với biểu hiện khá đặc trưng như đã nói là do sự ứ đọng máu ở phần thấp của chân gây chèn ép nên có cảm giác đau nhức. Sự ứ đọng máu là do lưu thông máu bị ứ trệ, làm máu ứ đọng ngày càng nhiều nên đau nhức ngày càng tăng lên và càng xuất hiện sớm hơn trong ngày.
Ai dễ bị đau nhức chân?
Những người ít vận động, làm việc phải thường xuyên đứng hoặc ngồi một chỗ suốt thời gian làm việc như nhân viên văn phòng, nhân viên y tế, giáo viên, công nhân... hoặc những người thường xuyên ngồi xếp bằng, quỳ gối, ngồi lên bắp chân như những người tu hành...
Những thói quen xấu khi bị đau nhức chân?
Khi bị đau nhức chân, người ta thường tự điều trị và tìm mọi cách để làm giảm đau, từ việc truyền miệng nhau những phương pháp gia truyền và những bài thuốc cổ truyền, đến việc đi điều trị khắp nơi, cái gì cũng thử làm để rồi cuối cùng bệnh càng nặng thêm. Đó là một thực tế đáng buồn cho bệnh nhân Việt Nam, không có được một giải pháp điều trị đúng ngay từ đầu.
Thường thì bệnh nhân đấm bóp, massage, chích lể, châm cứu, ngâm nước muối nóng, ngâm chân trong nước khoáng nóng, tắm với nước nóng, thoa dầu nóng, uống thuốc giảm đau triền miên để điều trị viêm khớp, uống thuốc điều trị suy tĩnh mạch.... Thậm chí có nhiều bệnh nhân tập yoga hoặc chơi các môn thể thao nặng để hy vọng làm giảm cơn đau. Đây là những xử lý không đúng và làm cho tình trạng đau nhức do suy tĩnh mạch nặng thêm. Tuy nhiên, vì bệnh tiến triển chậm chạp nên người bệnh không tin là chính những thói quen xấu này làm bệnh ngày càng nặng.
Trong số những thói quen kể trên, chỉ có đấm bóp hay massage chân là có lợi cho tĩnh mạch. Thoa dầu nóng có thể làm giảm cảm giác đau nhức ngay lập tức, nhưng đó là cảm giác giả tạo do chất làm tê gây mất cảm giác đau trong chốc lát. Trong khi đó sức nóng của dầu gây ra làm cho tĩnh mạch càng dãn thêm, do đó bệnh càng nặng thêm, ứ máu càng nhiều hơn. Thường thì bệnh nhân tự lý giải cho tình trạng này, cho đó là do dầu hết tác dụng, và hiển nhiên là thoa dầu tiếp tục, nhiều hơn nữa.
Uống thuốc không thể làm hết bệnh vì thuốc không thể làm khép van tĩnh mạch. Khi van tĩnh mạch đã không còn khép kín nữa thì vai trò của thuốc càng lu mờ hơn. Hay nó cách khác, lúc này thuốc không còn tác dụng nữa. Do đó dùng một lực ép cơ học làm khép các van tĩnh mạch đang bị hở là quan trọng và cần thiết nhất. Đây là phương pháp điều trị hoàn toàn không dùng thuốc và ngày càng phổ biến.
Lời khuyên của bác sĩ
Bỏ hút thuốc ngay
Thống kê cho thấy, trong 100 người bị đau bắp chân, có hơn 80 người hút thuốc lá. Khi bạn hút thuốc, máu bạn chứa ít dưỡng khí, nhiều thán khí. Chất nicotine trong thuốc lá làm co các mạch máu trong cơ thể, khiến máu khó lưu thông hơn. Do đó, lượng dưỡng khí theo máu đến những chỗ xa như bắp tay, bắp chân là rất ít, khiến bạn bị chứng đau nhức này.
Tập thể dục
Các bác sĩ khuyên bạn nên đi bộ, dĩ nhiên. Chứng
đau bắp chân xảy ra khi đi bộ, và bạn sẽ phải đi bộ thường xuyên để khắc phục nó.
Hãy đi bộ với tốc độ tương đối nhanh đến khi nào bạn cảm thấy bắt đầu nhức nơi bắp chân. Đừng ngừng ở đó mà hãy tiếp tục đi thêm một lúc nữa, cho đến khi bạn cảm thấy cần phải nghỉ. Hãy nghỉ một vài phút cho sự đau nhức dịu xuống, rồi lại tiếp tục đi bộ. Làm như vậy mỗi ngày chừng vài tiếng đồng hồ.
Nếu thời tiết không cho phép đi bộ bên ngoài, bạn nên mua một máy tập thể dục loại đạp xe hay đi bộ tại chỗ. Nhớ thực tập mỗi ngày, bạn sẽ thấy sự đau nhức giảm đi rất rõ.
Để ý đến huyết áp và mức cholesterol
Những bệnh về máu đều có liên quan đến 2 chỉ số này. Bạn nên thường xuyên đến bác sĩ đo huyết áp và cholesterol máu. Thông thường, song song với bệnh nhức bắp chân, bác sĩ sẽ cho biết thêm rằng bạn có cả một trong hai bệnh cao huyết áp hoặc cholesterol máu cao. Xin nhớ rằng
đau bắp chân chỉ là một triệu chứng, sự nguy hiểm nằm ở hai chỉ số áp huyết và Cholesterol.